احتمالا با چوب‌های رایجی مانند گردو، بلوط، راش و … آشنا هستید، اما آیا تا به حال اسم چوب عود یا چوب قلب بنفش به گوشتان خورده؟ تعدادی از چوب‌ها در سرتاسر دنیا وجود دارند که به دلیل داشتن دوام خیلی بالا یا زیبایی بی نظیرشان و یا حتی کم‌یاب بودن‌شان به چوب های بسیار باارزشی تبدیل شده‌اند، که به آن‌ها لقب گران قیمت‌ترین چوب در سراسر دنیا تعلق گرفته است. در این مقاله قصد داریم که به بررسی ۱۰ چوب گران بپردازیم.

چوب سیاه آفریقایی African Blackwood

• نرخ تخمینی: ۱۰۰$ در ازای هر فوت مکعب

چوب سیاه آفریقایی یکی از گران‌ترین چوب‌ها در سطح جهان شناخته شده است، به دلیل اینکه این چوب از درختی با رشد کم و در معرض انقراض به‌دست می‌آید. ارتفاع این درخت بطور متوسط به حدود ۲۵ فوت می‌رسد و قطر تنه اغلب به بیشتر از ۱ فوت نمی‌رسد، درنتیجه قطعات چوب بزرگی از این درخت برداشت نمی‌شود. محصولاتی که با چوب سیاه آفریقایی ساخته می‌شود به دلایل متعددی گران هستند، یکی از دلایل همان در دسترس نبودن سایزهای بزرگ از این چوب است و دیگری دشوار بودن کار کردن با این چوب است. این چوب دارای رتبه سختی جانکا بسیار بالایی به مقدار ۴۰۵۰ است. این چوب اثر کندکنندگی بر ابزار برش دارد. همچنین دارای مقاومت خوبی در برابر پوسیدگی، حرارت و تاب خوردگی از خود نشان می‌دهد، اما در مقابل، مقاومت متوسطی در برابر حشرات دارد. چوب سیاه آفریقایی معمولا از رنگ سیاه تا بنفش تیره متغیر است و اغلب برای ساخت آلات موسیقی مانند گیتار کاربرد دارد.

چوب صندل Sandalwood

• نرخ تخمینی: ۸۰ $ در ازای هر فوت مکعب

این چوب به بوی معطری که از خود ساطع می‌کند مشهور است، همچنین عطر و لوازم چوبی ساخته شده از آن، از محبوبیت ویژه‌ای برخوردار هستند. همین محبوبیت آن باعث برداشت بیش از اندازه از درختان صندل شده که علت گران شدن این چوب می‌باشد. عطر این چوب از طریق عطر روغن چوب صندل حاصل می‌شود، که روغن صندل با پردازش چوب از طریق تقطیر با بخار تولید می‌شود. از این عطر صندل در عطرها، بخورها و لوازم بهداشتی استفاده می‌شود. از طرف دیگر خود چوب صندل که به رنگ زرد کمرنگ ـ طلایی با دانه‌بندی ظریفی می‌باشد، برای ساخت جعبه‌های تزئینی و یا قطعات کوچک مبلمان کاربرد دارد. درختان صندل به طور متوسط تا ارتفاع ۳۳ فوت رشد می‌کنند اما چوب حاصل از این درخت دارای دوام و یا سختی بالایی نیست و تنها دارای مقدار رتبه سختی جانکا ۱۶۹۰ است. این درختان صندل در جزایر جنوب اقیانوس آرام و جنوب شرقی آسیا رشد می‌کنند، و از طرفی امروزه کشاورزانی در استرالیا در حال پروروش این درخت هستند، که این امیدواری ایجاد می‌شود که به رفع برخی از کمبودها و کاهش قیمت آن کمک کند.

چوب عود Agarwood

• نرخ تخمینی: ۷۰۰۰ $ در ازای هر فوت مکعب

چوب عود از درختی به نام آکویلاریا مالاکنسیس در جنگل‌های گرمسیری جنوب شرقی آسیا حاصل می‌شود. اما همه درختان آکویلاریا مالاکنسیس قادر به تولید چوب عود نیستند، که همین موضوع باعث محبوبیت چوب عود شده است. درخت آکویلاریا مالاکنسیس باید با قارچ فیالوفورا پاراسیتیکا آلوده شود، وقتی درخت دچار آسیب شد، در پاسخ به این عفونت، رزین تیره و خوشبویی به نام اولئورزین تولید می‌کند، و بدین صورت چوب معمولی به چوب عود تبدیل می‌شود. آمار‌ها حاکی از آن است که تنها ۷٪ از درخت آکویلاریا چوب عود تولید می‌کنند. بعد از فرآیند دشوار و نادر تولید عود، مرحله دشوار برداشت چوب عود است، که شامل جدا کردن دقیق این چوب آلوده از چوب سالم اطراف آکویلاریا است. و معمولا بصورت تکه‌های کوچک موجود است. چوب عود مانند چوب صندل دارای عطر خوشبویی است که برای ساخت بخور و مواد خوشبو‌کننده در مراسم مذهبی استفاده می‌شود. این چوب به عنوان چوب خدایان نیز شناخته می‌شود.

چوب لیگنوم ویته Lignum Vitae

• نرخ تخمینی: ۱۰ $ در ازای هر فوت مکعب

چوب لیگنوم ویته، از درخت ملی باهاما برداشت می‌شود، و به نام چوب آهنی هم شناخته شده است. درختان لیگنوم ویته رشد بسیار کندی دارند و تقریبا این چوب محبوب رو به انقراض است و به سختی در طبیعت یافت می‌شود. یکی از ویژگی‌های بارز این چوب مقدار بسیار بالای روغن آن است . از طرف دیگر جزو سخت‌ترین چوب‌های تجاری با سختی جانکا ۴۵۰۰ می‌باشد. در دوره‌ای از زمان، از چوب لیگنوم ویته برای ساخت توپ‌های بولینگ استفاده می‌شد و همچنین بلبرینگ‌های اولین زیردریایی هسته‌ای جهان نیز با آن ساخته شده است. علاوه بر آن‌ها هنوز برای ساخت دسته بعضی از ابزارها، بلبرینگ‌ها و سرهای چکش به کار می‌رود. از آن‌جایی که این چوب در حال انقراض است، تولیدکنندگان به دنبال جایگزین برای آن هستند.

چوب صورتی عاج Pink Ivory Wood

• نرخ تخمینی: ۳۰ $ در ازای هر فوت مکعب

چوب صورتی عاج که به رنگ و سختی بالا مشهور است. این چوب از درختی که در موزامبیک، زیمباوه و آفریقای جنوبی رشد می‌کند، بدست می‌آید. این چوب دارای زیبایی بینظیری با رنگ صورتی که از قهوه‌ای تیره تا مارون عمیق متغیر است. و دارای دانه های ریز است و از رگه های صاف تا درهم تنیده تشکیل شده است. رتبه سختی این چوب به اندازه ۳۲۳۰ به ثبت رسیده است، که نشان می‌دهد از جمله چوب‌های سخت است. از طرف دیگر چوب صورتی عاج تراکم بالایی دارد که آن را در مقابل پوسیدگی مقاوم می‌کند. از آن‌جایی که احتمال پارگی این چوب در هنگام رنده شدن وجود دارد، کار کردن با آن به‌صورت تخته بسیار دشوار است، به همین دلیل در پروژه‌های کوچک‌تر مثل ساخت دسته‌های چاقو، چوب‌های بیلیارد و برخی از قطعات منبتکاری برای مبلمان استفاده می‌شود.

چوب بوبینگا Bubinga

نرخ تخمینی: ۸ $ در ازای هر فوت مکعب چوب بوبینگا یک چوب آفریقایی است، که به نام رز آفریقایی نیز شناخته می‌شود. رنگ این چوب از بنقش تیره تا قرمز و قرمز مایل به صورتی متغیر است و رایج‌ترین چوب بوبینگا رنگ مایل به قرمز دارد. درختان بوبینگا توانایی رشد تا قطر ۵ فوت را دارند، که شرایط ساخت یک میز از یک تکه چوب حاصل از این درخت را فراهم می‌سازد. رتبه سختی جانکا آن ۲۴۱۰ است، بدان معناست که می‌تواند ابزار برش چوب را کُند کند، به همین دلیل اغلب بصورت تخته‌های بزرگ، برای کاهش برش از آن استفاده می‌شود. مقاومت این چوب دربرابر حشرات موذی پایین است و دربرابر نگهدارنده‌های محافظتی مقاومت نشان می‌دهد، بدین معناست که مراقب از این چو‌‌ب‌ کار آسانی نیست.

چوب قلب بنفش Purpleheart

نرخ تخمینی: ۱۲ $ در ازای هر فوت مکعب چوب قلب بنفش دارای طیف رنگی خاکستری ـ بنفش یا بنفش تیره است. به محض بریده شدن این درخت، رنگ چوب آن بیشتر خاکستری یا قهوه‌ای به نظر می‌رسد، اما به مرور با در معرض نور UV قرار گرفتن رنگ آن بیشتر به رنگ بنفش می‌زند. چوب قلب بنفش به نام آمارانت نیز شناخته می‌شود و از درختی در آمریکای جنوبی و مرکزی برداشت می‌شود. این درختان در جنگل‌های بارانی مانند گویان، برزیل و سورینام بیشتر یافت می‌شوند. این درختان می‌توانند تا قطر ۱۷۰ فوت رشد کنند که همین ویژگی آن‌ها، باعث می‌شود تا امکان برش قطعات چوب بزرگ را ایجاد کند. چوب قلب بنفش سختی بالایی دارند، رتبه سختی جانکا آن‌ها ۲۵۲۰ است که آن را برای استفاده در کف‌پوش، مبلمان و ساخت قایق ایده‌آل می‌سازد. اما سختی کار با این چوب بسیار بالاست زیرا به هنگام گرم شدن، قلب بنفش از خود رزین چسبناکی تولید می‌کند که می‌تواند به ابزارها آسیب برساند، همین موضوع یکی از دلایل گران بودن این چوب است.

چوب آبنوس Ebony

نرخ تخمینی: ۸۰ $ در ازای هر فوت مکعب چوب آبنوس یک چوب سخت با رنگ تیره است که از چندین گونه درخت دیوسپیروس برداشت می‌شود. این چوب به اندازه‌ای مورد تقاضا قرار گرفته است که بسیاری از گونه‌های آن منقرض و یا در حال انقراض هستند. درختان آبنوس در محیطی انفرادی رشد می‌کنند تا بتوانند به‌راحتی ریشه‌های خود را گسترش دهند. برای رسیدن یک درخت به مرحله استفاده حدود ۷۰ تا ۲۰۰ سال زمان می‌برد. چوب آبنوس سیاه از ارزشمندین نوع آن است که از درختانی با حداقل ۱۵۰ سال سن برداشت می‌شود. چوب آبنوس بسیار مقاوم و سخت است ، دانه‌های زیبایی بر روی سطح خود دارد، و رنگ آن از قرمز تیره تا سیاه کاملا متغیر است. این چوب بسیار نادر است به همین دلیل به شکل قطعات کوچکی از آن در مبلمان استفاده می‌شود.

چوب بوکوتهBocote

نرخ تخمینی: ۱۰۰ $ در ازای هر فوت مکعب چوب بوکوته، حاصل برداشت از یک گیاه گل‌دار در آمریکای جنوبی، جزایر وست‌ایندیز و مکزیک می‌باشد. به محض بریده شدن، این چوب دارای رنگ زرد قهوه‌ای است اما با گذشت زمان تیره‌تر می‌شود. سطح این چوب دارای خطوطی مرتب و صاف می‌باشد. این چوب با رتبه سختی جانکا ۲۰۱۰، جزو چوب‌های محکم و مقاوم شناخته می‌شود. اما از طرف دیگر کار کردن با آن به‌شکل چشم‌گیری آسان است، این ویژگی نسبت به چوب‌های دیگر این لیست متمایز است. چوب بوکوته دارای دانه‌های چشم گیری است که آن را به یک انتخاب محبوب برای مبلمان، کف پوش و کابینت تبدیل می‌کند. نگهداری از آن بسیارآسان است و به راحتی پولیش می‌خورد و جلای فریبنده‌ای به خود می‌گیرد.

چوب رز برزیلیBrazilian Rosewood

نرخ تخمینی: ۲۰۰ $ در ازای هر فوت مکعب چوب برزیلی که دارای طیف رنگی از بنفش و قرمز تا قهوه‌ای تیره است، دارای رگه‌های منحصربه‌فرد از زرد و یا سایر رنگ‌های روشن می‌باشد. زیبایی آن با وجود دانه‌هایی با طرح عنکبوتی منحصربه‌فرد می‌شود. علاوه بر زیبایی آن، این چوب در برابر حشرات و پوسیدگی نیز مقاوم است. چوب برزیلی با رتبه سختی جانکا ۲۷۹۰، می‌تواند باعث کند شدن ابزار کار شود اما با این حال درکل، کار کردن با آن آسان است. از این چوب بطور معمول برای کف پوش، مبلمان و سازهای موسیقی استفاده می‌شود.

دلیل گران چوب

بسیاری از مردم لوازم ساخته شده از چوب و یا دکوراسیون حاوی چوب را تحسین می‌‎کنند، چوب همواره نتیجه‌ای منحصر‌به‌فرد و شیکی را به ارمغان می‌آورد، اما شاید سوال پیش بیاید که چرا برخی لوازم ساخته شده از چوب گران قیمت هستند و برخی دیگر نه؟! به این دلیل که انواع مختلفی از چوب وجود دارند که ارزش آن‌ها به چندین عامل بستگی دارد. قیمت چوب به دوام، مقاومت، پیچیدگی کار با آن و مهم‌تر از همه، در دسترس نبودن چوب بستگی دارد. هرچه درخت غیرمعمول‌تر باشد، قیمت آن نیز بالاتر خواهد بود.