از گذشته تا اکنون، چوب گردو با داشتن خصوصیات ظاهری ، فیزیکی و مقاومتی، گزینه ایده‌آلی برای پروژه‌های چوبی در صنعت نجاری و دکوراسیون داخلی، که نیاز به زیبایی، دوام و کیفیت داشتند، بوده است. چوب گردو از درخت گردو به نام علمی Juglans regia بدست می‌آید، این درخت نه تنها یکی از ارزشمندترین درختان میوه‌ای است، بلکه چوب حاصل از آن نیز، بسیار با کیفیت و زیبا می‌باشد. پراکندگی جغرافیایی درخت گردو در مناطقی با آب و هوای معتدل تا سردسیری است و این درخت در بسیاری از مناطق جهان، از جمله ایران، رشد می‌کند.

در این مقاله قصد داریم ابتدا به ویژگی‌های چوب گردو، درخت گردو و مصارف آن بپردازیم و در انتهای مقاله به مقایسه این چوب با سه نوع چوب دیگر خواهیم پرداخت.

خصوصیات ظاهری چوب گردو

رنگ و بافت

اولین نکته ای که در چوب گردو، توجه هر شخصی را جلب می‌کند، رنگ آن است. رنگ این چوب متنوع می‌باشد و عامه مردم تصور می‌کنند که چوب گردو به رنگ شکلاتی تیره یا قهوه‌ای است، درحالی‌که تنها رنگ چوب گردوی بومی آمریکای شمالی قهوه‌ای تیره است. انواع دیگر این چوب در طیف رنگی، قهوه‌ای روشن، قهوه‌ای متمایل به بنفش، قهوه‌ای متمایل به قرمز و خاکستری را شامل می‌شود. همچنین چوب گردو دارای دانه‌های ریز و بافتی متراکم است که پس از سنباده‌کاری، صاف و صیقلی شده و زیبایی خیره‌کننده‌ای را به نمایش می‌گذارد.

تغییرات با گذشت زمان

یکی از جذابیت‌های چوب گردو، تغییرات ظاهری است که با گذشت زمان بر آن ایجاد می‌شود. برخلاف چوب‌هایی مانند گیلاس‌، بلوط و افرا که با افزایش سن آن‌ها و گذر زمان، رنگ‌شان تیره می‌شود، چوب گردو به مرور زمان روشن‌تر می‌شود. علت تغییر رنگ چوب گردو می‌تواند متفاوت باشد، اما مهم‌ترین عامل آن قرار گرفتن در معرض نور خورشید است. همچنین برخی تولیدکنندگان چوب از بخار برای خشک کردن چوب استفاده می‌کنند که این کار باعث می‌شود رنگ چوب به خاکستری تغییر رنگ دهد.

ظاهر چوب گردو

ویژگی‌های فیزیکی و مقاومتی

خصوصیات فیزیکی:

چوب گردو دارای چگالی متوسط است که حدود ۶۴۰ تا ۶۸۰ کیلوگرم بر مترمکعب می‌یاشد. رطوبت طبیعی این چوب می‌تواند بین ۸ تا ۱۲ درصد متغیر است، که این امر بر خصوصیات فیزیکی و مکانیکی چوب گردو تاثیر می‌گذارد. این چوب همچنین دارای ضریب انبساط حرارتی پایینی است، که باعث می‌شود در برابر تغیییرات دما مقاومت خوبی از خودش نشان دهد.

سختی و دوام:

مقاومت کششی چوب گردو در حدود ۱۰۵ تا ۱۱۰ مگاپاسکال است و مقاومت فشاری آن در حدود ۵۵ تا۶۰ مگاپاسکال می‌باشد. همچنین مقاومت خوبی در برابر خمش دارد و می‌تواند نیروهای خمشی را تا حدود ۱۰۴ مگاپاسکال را تحمل کند. با داشتن چنین مقاومت بالایی، چوب گردو یک گزینه مناسب برای ساخت مبلمان است.

انعطاف پذیری و کارایی:

با توجه به سختی و استحکام بالا، چوب گردو انعطاف‌پذیری خوبی دارد که این ویژگی این اجازه را به نجاران می‌دهد تا به راحتی با آن کار کنند و شکل‌های مورد نظر خود را بسازند. این انعطاف‌پذیری، در کنار مقاومت و استحکام بالا، چوب گردو را به یک گزینه عالی برای طراحی‌های پیچیده تبدیل می‌کند.

مقاومت در برابر تغییرات دما و رطوبت:

یکی از ویژگی‌های برجسته‌ی چوب گردو، توانایی‌اش در حفظ شکل و استحکام در برابر تغییرات دما و رطوبت است. این چوب، با داشتن ضریب انبساط حرارتی پایین، کمتر از سایر چوب‌ها دچار تغییر شکل می‌شود.

مقاومت در برابر آفات و بیماری ها

چوب گردو، به دلیل داشتن ترکیبات طبیعی در ساختار خود، در برابر آفات و بیماری‌های گوناگون مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد. این ویژگی، عمر طولانی‌تری به محصولات ساخته شده از این چوب می‌بخشد.

درخت گردو

درخت گردو

درخت گردو در مناطقی با زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرم و خشک رشد خوبی دارد. این درخت برای رشد به خاک‌های عمیق، غنی و خوب زهکشی شده نیاز دارد. در ایران درخت گردو بیشتر در استان‌های غربی و شمال غربی مانند کردستان، آذربایجان و در مناطق کوهستانی البرز رشد می‌کند.

ارتفاع این درخت ها به ۴۰ متر، قطر آن‌ها ۱.۵ تا ۲ متر و طول عمر آن‌ها به بیش از ۳۰۰ سال می‌رسد. گردوها معمولا در بهار شکوفه می‌دهند و میوه‌ها در اواخر تابستان با اوایل پاییز به بلوغ می‌رسند و تکثیر آن از طریق کشت بذر یا قلمه انجام می‌شود.

پراکندگی درخت گردو در ایران

درختان گردو در ایران، در جنگل های شمال ایران، از آستارا تا گلی‌‌داغ، و در ارتفاعات تا ۲۲۰۰ متر از سطح دریا رشد می‌کنند. همچنین، در جنگل‌های غرب ایران و در مسیر سنندج به مریوان به صورت خودرو دیده می‌شوند.

ایران از نظر سطح زیر کشت گردو، رتبه دوم جهان را داراست و از نظر میزان تولید، در رتبه سوم قرار دارد. مهم‌ترین استان‌های تولیدکننده گردو در ایران عبارتند از کرمان، همدان، آذربایجان شرقی، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد و کرمانشاه.

از جمله نمونه های شاخص درخت گردو در ایران می‌توان به درخت گردو ۱۳۰۰ ساله در شهمیرزاد استان سمنان اشاره کرد که نشان دهنده قدمت دیرینه رشد نهال گردو در ایران است.

پراکندگی گردو در ایران نه تنها از نظر اقتصادی بلکه از نظر اکولوژیکی نیز اهمیت دارد، زیرا این درختان به حفظ تنوع زیستی و تعادل اکوسیستم‌های محلی کمک می‌کنند.

چوب گردو

مزایا و معایب استفاده از چوب گردو

با توجه به تمام نکاتی که درباره چوب گردو گفته شد در این قسمت قصد داریم که بصورت جمع بندی به مزایا و معایب چوب گردو اشاره کنیم.

مزایا:

• زیبایی طبیعی: چوب گردو با دانه‌های زیبا و رنگ‌های گرمش، جلوه‌ای طبیعی و دلنشین به فضا می‌بخشد.
• دوام و استحکام: این چوب به خاطر سختی و مقاومت بالا، برای ساخت مبلمان و سازه‌هایی که به دوام نیاز دارند، بسیار مناسب است.
• انعطاف‌پذیری: علی‌رغم سختی، چوب گردو انعطاف‌پذیر است و کار با آن برای نجاران راحت می‌باشد.
• مقاومت در برابر آفات: به دلیل داشتن ترکیبات طبیعی مقاوم، چوب گردو در برابر آفات و بیماری‌ها مقاوم است.

معایب:

• قیمت بالا: به دلیل کیفیت و محبوبیت بالا، چوب گردو معمولاً گران‌تر از سایر انواع چوب است.

• تغییر رنگ با گذشت زمان: چوب گردو ممکن است با گذشت زمان و تحت تأثیر نور خورشید، رنگش تغییر کند.
• حساسیت به خراش: با وجود سختی، چوب گردو نسبت به خراش و ضربه حساس است و ممکن است به راحتی آسیب ببیند.
• محدودیت در دسترسی: به دلیل محدودیت‌های مربوط به برداشت و حفاظت از جنگل‌ها، دسترسی به چوب گردو ممکن است محدود باشد.

مصارف و کاربرد چوب گردو:

کاربرد و مصارف چوب گردو

هماطور که در بخش های قبل اشاره شد، چوب گردو به دلیل داشتن استحکام بالا و زیبایی طبیعی، یک انتخاب ایده آل برای مصارف مختلف در صنایع متفاوت می‌باشد، که در ادامه به شکل خلاصه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

• مبلمان: چوب گردو برای ساخت انواع مبلمان، از جمله میزها، صندلی‌ها، کمدها و تخت‌خواب‌ها استفاده می‌شود. بافت زیبا و رنگ گرم آن، جلوه‌ای لوکس و دعوت‌کننده به فضای داخلی می‌بخشد.
• دکوراسیون داخلی: در دکوراسیون داخلی، چوب گردو برای ساخت پنل‌های دیواری، کف‌پوش‌ها، و پله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. مقاومت بالا در برابر سایش و خراش، آن را برای کف‌پوش‌های پرتردد ایده‌آل می‌سازد.
• سازهای موسیقی: چوب گردو به دلیل خصوصیات صوتی عالی خود، برای ساخت بدنه سازهای موسیقی مانند گیتار، ویولن و پیانو استفاده می‌شود. این چوب توانایی انتقال صدای گرم و غنی را دارد که برای سازهای موسیقی بسیار مهم است.
• کاربردهای خاص: چوب گردو همچنین در ساخت اشیاء هنری و صنایع دستی، مانند مجسمه‌ها و کارهای منبت‌کاری، به کار می‌رود. استحکام و قابلیت پرداخت بالای آن، امکان خلق آثار هنری با جزئیات دقیق را فراهم می‌آورد.

مقایسه چوب گردو با چوب گیلاس، بلوط و افرا

مقایسه چوب گردو با گیلاس، افرا و بلوط

در بخش مربوط به ظاهر چوب گردو، به سه چوب گیلاس، بلوط و افرا اشاره ای مختصر داشتیم، خالی از لطف نیست که در پایان مقاله به مقایسه این ۴ چوب بپردازیم.

چوب گردو: چوب گردو، دارای بافتی متراکم و رنگی که از قهوه‌ای روشن تا تیره متغیر است. این چوب سخت، پس از سنباده کاری بسیار صاف و صیقلی شده و بافت زیبای آن نمایان می‌شود. این چوب به مرور زمان روشن‌تر می‌شود، اما این روند را می‌توان با پرداخت مجدد و استفاده از روغن جلای مناسب کنترل کرد.

چوب گیلاس: چوب گیلاس، معروف به زیبایی و رنگ گرم خود، به مرور زمان تیره‌تر می‌شود. این چوب برای ساخت پارکت‌های چوبی و مبلمان استفاده می‌شود و دارای مزایایی مانند دوام و زیبایی است.

چوب بلوط: چوب بلوط به دلیل استحکام و دوام بالا شناخته شده است. این چوب سنگین و مقاوم در برابر فشار و خمش است و برای ساخت سازه‌هایی که نیاز به مقاومت بالا دارند، ایده‌آل است.

چوب افرا: چوب افرا، به عنوان چوبی قوی، بادوام و زیبا شناخته می‌شود. این چوب در صورت پرداخت صحیح، زیبایی خاصی دارد اما مستعد آب رفتن است و باید با دقت پرداخت شود.

نتیجه:  چوب گردو و چوب گیلاس هر دو به دلیل زیبایی و دوام در ساخت مبلمان مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما چوب گردو به دلیل بافت متراکم‌تر و رنگ تیره‌تر، برای کارهای لوکس‌تر ترجیح داده می‌شود. چوب بلوط به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار و خمش، برای ساخت سازه‌های محکم مناسب است. چوب افرا، با وجود زیبایی، نیاز به مراقبت بیشتری دارد تا از آب رفتن آن جلوگیری شود.